Bibliographie :
Étude des philosophes



ADLER, Jacob, 2008. « J. S. Delmedigo as teacher of Spinoza. The case of noncomplex propositions », Studia Spinozana, vol. XVI, p. 177 – 185.

ADLER, Jacob, 1999. « Epistomological Categories in Delmedigo and Spinoza », Studia Spinozana, vol. XV, p. 205 – 227.

AKKERMAN, Fokke, 1997. « Mots techniques – mots classiqubes dans le Tractatus theologico-politicus de Spinoza », Spinoziana. Ricerche di terminologia filosofica e critica testuale, P. Totaro (org.), Florence, Olschki, p. 2 – 8.

AKKERMAN, Fokke, 1991. « Leopold en Spinoza », Ontroenring door het woord. Over J. H. Leopold, P. M. Th. Everard, H. Hartsuiker (eds.), Groningen, Historische Uitgeverij, p. 13 – 47.

AKKERMAN, Fokke, 1987. « La latinité de Spinoza et l’authenticité du texte du Tractatus de Intellectus Emendatione », Revue des sciences philosophiques et théologiques, n. 71, p. 23 – 29.

AKKERMAN, Fokke, 1985. « Le caractère rhétorique du Traité théologico-politique », Les Cahiers de Fondetany, 36 – 38, p. 381 – 390.

AKKERMAN, Fokke, 1984. « J. H. Glazemaker, an Early Translator of Spinoza », Spinoza’s Political and Theological Though. International symposium under the Auspices of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Commemorating the 350th Anniversary of the Birth of Spinoza, C. de Deugd (ed.), Amsterdam, North Holland Publishing Co., p. 23 – 29.

AKKERMAN, Fokke, 1980. Studies in the Posthumous Works of Spinoza. On Style, Earliest Translation and Reception, Earliest and Modern Edition of Some Texts, Groningen, University of Groningen.

AKKERMAN, Fokke, 1977. « Vers une meilleure édition de la correspondance de Spinoza ? », Revue internationale de philosophie, n. 31, p. 4 – 26.

AKKERMAN, Fokke et HUBBELING, Hubertus Gezinus, 1979. « The Praface to Spinoza’s Posthumous Works and its author Jarig Jelles (v. 1619 – 1683) », LIAS, n. 6, p. 103 – 173.

AKKERMAN, Fokke et STEENBAKKERS, Piet (eds.), 2005. Spinoza to the Letter. Studies in Words, Texts and Books, Leyde/Boston, Brill.

ANTOGNAZZA, Maria Rosa, 2011. Leibniz. An Intellectual Biography, Cambridge, Cambridge University Press.

ARNAULD, Antoine et NICOLE, Pierre, 1992 [1662]. La Logique ou l’art de penser, Paris, Gallimard.

ASSOUN, Paul-Laurent, 1980. « Spinoza, les libertins français et la politique (1665 – 1745) », Cahiers Spinoza, vol. III, Paris, Éditions Réplique.

AUBREY, John, 2016. Brief Lives: Thomas Hobbes, CreateSpace Independent Publishing Platform.

AUERBACH, B., 1887. Spinoza, ein historischer Roman, Stuttgart.

AUFFRET-FERZLI, Séverine, 1992. « L’hypothèse d’une rédaction échelonnée du Tratactus de Intellectus Emendatione de Spinoza », Studia Spinozana, vol. VIII, p. 277 – 292.

BANOLA, G., 1990. « Un filo scoperto. Tracce dell’attenzione dell’ ‘Aufklärung’ teologica per il razionalismo radicale (J. S. Semler – L. Meijer) », Annali di Storia dell’Esegesi, n. 7, p. 157 – 185.

BAYLE, Pierre, 1969 [1697]. Dictionnaire historique et critique, Rotterdam, Reinier Leers, fac-similé d’après l’édition de Paris 1820 – 1824, Genève, Slatkine Reprints.

BAYLE, Pierre, 1983. Écrits sur Spinoza, F. Charles-Daubert et P. F. Moreau (eds.), Paris.

BARBARAS, Françoise, 2007. Spinoza: La science mathématique du salut, Paris, CNRS Éditions.

BEDJAÏ, Marc, 1993a. Les éléments d’économie politique du docteur Franciscus Van den Enden, 1661 – 1665, maître de Spinoza, Paris, M. Bedjaï.

BEDJAÏ, Marc, 1993b. « Horizons philosophiques. Le théâtre de Van den Enden et Spinoza », Revue de la Bibliothèque Nationale, n. 49, p. 35 – 37.

BEDJAÏ, Marc, 1992. « Libertins et politiques », Revue de la Bibliothèque Nationale, n. 44, p. 29 – 33.

BEDJAÏ, Marc, 1991. « Le docteur Franciscus van den Enden, son cercle et l’alchimie dans les Provinces-Unies du XVIIème siècle », Nouvelles de la République des Lettres , n. 2, p. 19 – 50.

BEDJAÏ, Marc, 1990a. « Métaphysique, éthique et politique dans l’œuvre du docteur Franciscus van den Enden », Studia Spinozana, vol. VI, p. 291 – 313.

BEDJAÏ, Marc, 1990b. « Franciscus Van den Enden, maître spirituel de Spinoza », Revue de l’histoire des religions, n. 207, p. 289 – 311.

BEDJAÏ, Marc, 1985. « Les circonstances de la publication du Philedonius (1657) Franciscus van den Enden », Philedonius, édition critique, F. van den Enden (aut.), M. Bedjaï (ed.), Paris, p. 9 – 55.

BEELTHOUWER, Jan Pieterszoon, 1667. Antwoordt, op het boeck genaemt; de Philosophie d’uytleghster der H. Schrifture, Voor de Lief hebbers des Waerheyts. Het tweede lidt des Antwoordts bestaet, dat de Boecken der Propheten, soo wel te verstaen zijn, als andre [sic] boecken. En mercktcyckens in haer hebben, dat sy door Godts last geschreven sijn, Amsterdam.

BELAVAL, Yvon, 1978. « Note sur l’emploi par Leibniz de l’expression spinoziste d’idée adéquate », Archivio di Filosofia, p. 121 – 132.

BEN BOER, Pim, 2007. « Le dictionnaire libertin d’Adriaen Koerbagh », Qu’est-ce que les Lumières radicales ?, C. Secrétan et T. Dagron (eds.), Paris, Editions Amsterdam.

BENITEZ, Miguel, 1994. « Spinoza ou Descartes ? Le point de départ de l’Ethique selon Boulainvilliers », Studia Spinozana, vol. 10.

BLOM, H. W., 1991. « Lambert van Velthuysen et le naturalisme », Cahiers Spinoza, vol. VI, p. 203 – 212.

BONTEKOE, Cornelis, 1679. Apologie van den Autheur tegens tijne Lasteraars, publié en annexe du Tractaat van het Excellenste Kruyd THEE, La Haye, BL.

BORDOLI, Roberto, 2001. Etica Arte Scienza tra Descartes e Spinoza. Lodewijk Meyer (1629 – 1681) e l’associazione Nil Volentibus Arduum, Milan, Franco Angeli.

BORDOLI, Roberto, 1997. Ragione e Scrittura tra Descartes e Spinoza. Saggio sulla ‘Philosophia S. Scripturae interpres’ du Lodewijk Meyer e sulla sua recenzione, Milan, Franco Angeli.

BOSSERS, A., 1986. « Nil volentibus arduum. Meyer en Koerbagh », Opstellen over Koninklijke Bibliotheek en andere studies, Hilversum, p. 374 – 383.

BÖTTCHER, Hans-Joachim, 2014. Ehrenfried Walther von Tschirnhaus – Das bewunderte, bekämpfte und totgeschwiegene Genie, Dresden.

BOYLE, Robert, 1996. A Free Enquiry into the vulgarly received Notion of Nature, E. B. Davis et M. Hunter (eds.), Cambridge, Cambridge University Press.

BOUVERESSE, Renée, 1992. Spinoza et Leibniz. L’idée d’animisme universel, Paris, Vrin.

BOUVERESSE, Renée, 1978 « Une lettre de Spinoza », Revue philosophique de Louvain, n. 76, 427 – 446.

BUYS, Ruben, 2010. « Between Actor and Spectator. Arnout Geulincx and the Stoics », British Journal for the History of Philosophy, vol. XVIII, n. 5, p. 741 – 761.

BUYSE, Filip, 2013. « Boyle, Spinoza and the Hartlib circle. The correspondance which never took place »,Society and Politics, vol. VII, n. 2, p. 34 – 53. Disponible ici.

CHAMLA, Mino, 1996. Spinoza e il concetto della « tradizione ebraica », Milan, Angeli.

CHARLES-DAUBERT, Françoise (ed.), 1999. ‘Le traité des trois imposteurs’ et ‘L’esprit de Spinoza’. Philosophie clandestine entre 1678 et 1768, Oxford, Voltaire Foundation.

CHEVREAU, Urbain, 1700. Chevraeana, ou Diverses pensées d’histoire, de critique, d’érudition et de morale, Amsterdam, HUB.

CLAUBERG, Johannes, 1664a. Metaphysica, Amsterdam.

CLAUBERG, Johannes, 1664b. Physica, Amsterdam.

CLAUBERG, Johannes, 1658. Paraphrasis in R. Descartes Meditationes, Duisburg.

CLAUBERG, Johannes, 1656. De cognitione Dei et nostri, Duisburg.

CLAUBERG, Johannes, 1655. Initiatio Philosophi, sive Dubitatio cartesiana ad metaphysicam certitudinem viam aperiens, Leyde.

CLAUBERG, Johannes, 1691 [1654]. « Logica vetus et nova […] », Opera Omnia Philosophica, n. 11, Joh. Theod. Schalbritchii (dir.), Amsterdam, p. 765 – 936.

CLAUBERG, Johannes, 1652. Defensio cartesiana adversus Revium, Amsterdam.

CLAUBERG, Johannes, 1651. Differentia inter Cartesianam et in scholiis vulgo usitatam philosophiam.

CLAUBERG, Johannes, 1647a. Elementa philosophiae, sive ontologia, Groningue.

CLAUBERG, Johannes, 1647b. Exercitationes centum de cognitione Dei et Nostri, Amsterdam.

COHEN, Gustave, 1926. Le séjour de Saint-Évremond en Hollande et l’entrée de Spinoza dans le champ de la pensée française, Paris, Librarie Ancienne Honoré Champion.

CRISTOFOLINI, Paolo, 1995. L’hérésie spinoziste. La discussion sur le Tractatus theologico-politicus, Amsterdam/Maarssen, APA- Holland University Press.

COORNHERT, D. V., 2015. Ethics or the Art of Living Well, by Means of Knowledge of the Truth about Man, Sin, and Virtue, ed. et trad. Gerrit Voogt. Bibliotheca Dissidentium Neerlandicorum. Hilversum: Verloren, 506 p.

CRISTOFOLINI, Paolo, 1974. Cartesiani e Sociniani. Studio su Henry More, Urbino.

CUFFELER, Abraham, 1684. Specimen artis ratiocinandi et Principia pantosophiae, 3 vol., Hambourg, Apud Henricum Kunraht.

CURLEY, Edwin, 1992. « ‘I durst not write so boldly’ or How to read Hobbes’s theological-political treatise », Hobbes e Spinoza. Scienza e politica, D. Bostrengui (ed.), Napoli, Bibliopolis, p. 497 – 594.

CURLEY, Edwin, 1990. « Homo audax. Leibniz, Oldenburg and the TTP », Studia Leibnitiana Supplementa, n. 27, p. 277 – 312.

DE DEUGD, Cornelis (ed.), 1984. Spinoza’s Political and Theological Thought, Amsterdam/New York/Oxford, North Holland Publishing Co.

DE LA FORGE, Louis, 1664. Edition annotée de De l’homme de Descartes, Paris.

DELEUZE, Gilles, 1985. Spinoza et le probleme de l’expression, Paris.

DELEUZE, Gilles, 1970. Spinoza, philosophie pratique, Paris.

DELEUZE, Gilles, 1967. Présentation de Sacher-Masoch, Paris, Éditions de Minuit.

DESCARTES, René, 1953. Œuvres et lettres, R. Bridoux (ed.), Collection de la Pléiade, Paris, Gallimard.

DESCARTES, René, 1662. De Homine, figuris et latinitate donatus a Florentio Schuyl, Leyde, Petrum Leffen et Franciscum Moyardum.

DESCARTES, René, 1649. Les passions de l’âme, Paris, Hanry Le Gras.

DESCARTES, René, 1637. Discours de la méthode, Leyde, Ian Maire.

DES MAIZEAUX, Pierre, 1726. « La Vie de Monsieur de Saint-Evremond », Œuvres de Saint-Evremond, vol. I, P. Des Maizeaux (ed.), Amsterdam, BL.

DES MAIZEAUX, Pierre, 1714. The Works of Monsieur de St. Evremond, vols. I, II et III, J. Churchill, Londres. Disponible ici.

DES MAIZEAUX, Pierre, 1705. Œuvres de Saint-Evremond, avec la Vie de l’auteur par M. des Maizeaux, Amsterdam.

DE VITORIA, Francisco, 2000. Leçons sur les Indiens et sur le droit de guerre, M. Barbier (trad.), Genève, Droz.

DE VLEESCHAUWER, H. J., 1965. Le problème du suicide dans la morale de Geulincx, Pretoria.

DE VLEESCHAUWER, H. J., 1961. More seu ordine geometrico demonstratum, Geulincx et Spinoza, Pretoria.

DE VLEESCHAUWER, H. J., 1941. De Briefwisseling van Ehrenfried Walther von Tschirnhaus met Christiaan Huyghens, Mededeelingen van de Koninklijke Vlaamsche Academie voor wetenschappen, letteren en schoone kunsten van België, Klasse der letteren, vol. III, n. 6, Bruxelles.

DE VRIES, Simon Philip, 1979. « Christiaan Huygens entre Descartes et le Siècle des Lumières », Theoretische Geschiedenis, n. 6, p. 3 – 19.

DEVREESE, Jozef T. et BERGHE, Guido van den, 2008. ‘Magic Is No Magic’. The Wonderful World of Simon Stevin, Ashurst, WIT Press.

DIJKSTERHUIS, Eduard Jan, 1959. The Mechanization of the World Picture, Princeton, N. J.

DIJKSTERHUIS, Eduard Jan, et alii, 1951. Descartes et le Cartésianisme Hollandais, Paris, Presses Universitaires de France.

DOM REMACLE, Rom, 1956. « Nicolas Sténon et la Royal Society of London », Osiris, vol. XII.

EKKART, Rudi, 1999. « Spinoza in beeld: Het onbekende gezicht », Portrait. The Unkown Face, Voorschoten, Vereniging Het Spinozahuis.

FALLER, Adolf, 1958. « Niels Stensen und der Cartesianismus », Nicolaus Steno and his Indice, Acta Historica Scientarium Naturalium et medicinalium, G. Scherz (ed.), Copenhague, Munsksgaard, p. 140 – 166.

FIX, Andrew Cooper, 1996. « Bekker and Spinoza », Disguised and Overt Spinozism around 1700, W. van Bunge et W. Klever (eds.), p. 23 – 40.

FONTENELLE, Bernard Le Bovier de, 1839 [1717]. Éloge de M. Leibnitz, Œuvres de Locke et Leibniz, M. F. Thurot (ed.), Firmin Didot Frères, Paris, p. 477 – 492.

FONTENELLE, Bernard Le Bovier de, 1709.« Eloge de M. de Tschirnhaus », Histoire de l’Académie Royale des Sciences. Disponible ici.

FOUCAULT, Didier, 2003. Un philosophe libertin dans l’Europe baroque, Giulio Cesare Vanini (1585 – 1619), Paris, Honoré Champion.

FRANCES, Madeleine, 1955. « Un gazetier français en Hollande. Saint Glen », Revue des sciences humaines, n. 79, p. 407 – 420.

FREUDENTHAL, Jakob, 1904. Spinoza. Sein Leben und Seine Lehre, Stuttgart, Verlag.

FREUDENTHAL, Jakob, 1899. Die Lebensgeschichte Spinozas, vols. I et II, M. Walther (ed.), Stuttgart-Bad Cannstatt, Friedrich Frommann Verlag, 2007.

GARBER, Daniel, 2001. Descartes Embodied. Reading Cartesian Philosophy through Cartesian Science, Cambridge, Cambridge University Press.

GARBER, Daniel, 1999. La Physique métaphysique de Descartes, S Bornhausen (trad.), Paris, Presses universitaires de France.

GARRETT, Dan (dir.), 2011. The continuum Companion to Spinoza, London/New York, Continuum.

GASSENDI, P., 1644. Disquisitio metaphysica seu Dubitationes et Instantiae adversus Renati Cartesii metaphysicam et responsa, Amsterdam.

GEULINCX, Arnold (sic), 2010. Ethique, H. Bah-Ostrowiecki (trad.), Turnhout, Brepols.

GEULINCX, Arnold (sic), 2006. Ethics, With Samuel Beckett’s Notes, H. van Ruler, A. Uhlmann et M.Wilson (eds.), Leiden and Boston, Brill.

GEULINCX, Arnout, 1891 – 1893. Opera philosophica, vol. 1 – 2 – 3, J. P. N. Land (ed.), The Hague, Martinus Nijhoff.

GEULINCX, Arnout, 1688. Compendium physicae, Franeker, AUB.

BOSCHERINI GIANCOTTI, Emiliana, 1963. « Nota Sulla diffusione della filosofia di Spinoza in Italia », Giornale critico della filosofia italiana , Florence, Sansoni.

GILLY, Carlos, 2011. « ‘Oppositissimorum ingeniorum conspiratio et consensus’. Die Bezichtigung des Atheismus gegen Böhme und Spinoza », La centralità del dubbio. Un progetto di Antonio Rotondò, C. Hermanin et L. Simonutti, vol. II, Firenze, Olschki, p. 819 – 835.

GOLDENBAUM, Ursula, à paraître. « Leibniz’s Concepts of Love and Justice as Results of his Struggle with the Modern Naturalism of Hobbes and Spinoza », communication du colloque The Young Leibniz, M. Kulstad (dir.), Houston, Rice University.

GOLDENBAUM, Ursula, 2002. « Spinoza’s Parrot, Sociniam Syllogisms, and Leibniz’s Metaphysics: Leibniz’s Three Strategies of Defending Christian Mysteries », American Catholic Philosophical Quaterly, n. 76, p. 551 – 574.

GOLDENBAUM, Ursula, 2001. « Zwischen Bewunderung und Entsetzen. Leibniz’s frühe Faszination durch Spinoza’s Tractatus theologico-politicus », Medelingen Vanwege het Spinozahuis, n. 80, Delft.

GRAEVIUS, Johann Georg, s.d. Catalogus bibliothecae luculentissimae, Utrecht, WHA.

GULLAN-WHUR, Margaret, 1998. Within Reason. A Life of Spinoza, Londres, Jonathan Cape.

HEEREBOORD, A., 1958. Metaphysica, Leyde.

HEEREBOORD, A., 1957. Hermeneia Logica, Leyde.

HEEREBOORD, A., 1654/1664/1665. Melemata philosophica maximam partem metaphysica, Leyde/Nimègue.

HEEREBOORD, A., 1654. Philosophia naturalis, moralis, rationalis, Leyde.

HEEREBOORD, A., 1643. Parallelismus aristoteliae et cartesianae philosophia naturalis, Ueberweg.

HOBBES, Thomas, 2000 [1651]. Léviathan, G. Mairet (trad.), Paris, Gallimard.

HOBBES, Thomas, 1996 [1642]. Du Citoyen. Principes fondamentaux de la philosophie de l’État, G. Mairet (trad.), Paris, Librairie Générale Française.

HOBBES, Thomas, 1839 – 1845. The Collected Works of Thomas Hobbes, W. Molesworth et I. Bohn (eds.), Londres.

HOBBES, Thomas, 1668. Edition à Amsterdam de la traduction latine du Leviathan, paru en anglais en 1651, puis, à l’initiative de Velthuysen, d’une traduction néerlandaise.

HOFMANN, Joseph Ehrenfried, 1974. « Tschirnhaus und Leibniz in Paris », Akten des II. Internationaler Leibniz-Kongress, Wiesbaden, Franz Steiner Verlag, p. 47 – 65.

HUBBELING, Hubertus Gezinus, 1985a. « Aperçu général de la réception de la philosophie de Spinoza en Hollande au XVIIe siècle », Cahiers Spinoza, vol. V, p. 167 – 185.

HUBBELING, Hubertus Gezinus, 1985b. « Philopater. A Dutch Materialistic Interpretation of Spinoza in the Seventeenth Century », Proceedings of the First Italian International Congress on Spinoza, E. Giancotti (ed.), Naples, Bibliopolis, p. 489 – 514.

HUBBELING, Hubertus Gezinus, 1979. « Jarig Jelles, the author of the preface to the Opera Posthuma and his relation to Spinoza », Lias, n. 6, p. 154 – 173.

HUBBELING, Hubertus Gezinus, 1978. Spinoza, Baarn, het Wereldvenster.

HUBBELING, Hubertus Gezinus, 1977. « Spinoza’s life. A Synopsis of the Sources and Some Documents », Giornale critico della filosofia italiana, n. 8, p. 390 – 409.

HÜLSENBERG, D. (ed.), 2003. Ehrenfried Walther von Tschirnhaus Gesamtausgabe. Kolloquium aus Anlass des 350. Geburtstages von E. W. v. Tschirnhaus am 10. April 2001 in Dresden, Leipzig-Stuttgart, Franz Steiner Verlag.

IBN TUFAYL, M., 2017. L’Eveillé ou le philosophe autodidacte, Paris, Libretto.

IOFRIDA, M., 1991. « Linguaggio e verità in Lodewijk Meyer (1629 – 1681) », L’Hérésie spinoziste. La discussion sur le Tractatus Theologico-politicus, 1670 – 1677, et la réception immédiate du spinozisme, P. Cristofolini (ed.), Amsterdam, APA-Holland University Press, p. 25 – 35.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 2008. « Dr. Cornelis Bontekoe’s Views on Spinoza and the Spread of Spinozism Published in the Year 1680 », Studia Spinozana, vol. XVI, p. 221 – 241.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 2007. « Spinoza as an Expounder, Critic, and “Reformer” of Descartes », Intellectual History Review, n. 17.1, p. 41 – 53. Disponible ici.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 2006. Enlightenment Contested. Philosophy, Modernity and the Emancipation of Man, 1670 – 1752, Oxford.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 2005. Les Lumières Radicales, P. Hugues (trad.), Paris, Editions Amsterdam.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 2002. « Philosophy, Commerce and the Synagogue. Spinoza’s Expulsion from the Amsterdam Portuguese Jewish Community in 1656 », Dutch Jewry. Its History and Secular Culture (1500 – 2000), J. I. Israel and R. Salverda (eds.), Leyde, Brill, p. 125 – 139.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 2001a. Radical Enlightenment. Philosophy and the Making of Modernity, 1650 – 1750, Oxford.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 2001b. « The Publishing of Forbidden Philosophical Works in the Dutch Republic and their European Distribution », The Bookshop of the World, L. Hellinga et alii (ed.), Amesterdam, p. 255 – 262.

ISRAEL, Jonathan Irvine, 1996. « The Banning of Spinoza’s Works in the Dutch Republic (1670 – 1678) », Disguised and Overt Spinozism around 1700, W. van Bunge et W. Klever (eds.), Leyde, E. J. Brill, p. 3 – 14.

JACOB, Alexander, 1991. Henry More’s Refutation of Spinoza, Hildesheim, Olms. Disponible ici.

JELLESZ, Jarig et MEYER, Lodewijk, 2017 [1677]. Spinoza par ses amis, M. Rovere (ed. et trad.), Paris, Payot et Rivages.

JONGENEELEN, Gerrit, 1997. « Adriaen Koerbagh. Een voorlooper van de Verlichting ? », GWN, n. 8, p. 27 – 34.

JONGENEELEN, Gerrit, 1991. « La philosophie politique d’Adriaan Koerbagh », Cahiers Spinoza, vol. VI, p. 247 – 268.

JONGENEELEN, Gerrit, 1987. « An Unknown Pamphlet of Adriaan Koerbagh », Studia Spinozana, vol. III, p. 405 – 415.

KAJANTO, I., 1979. « Aspects of Spinoza’s Latinity », Arctos, n. 13, p. 49 – 83.

KARDEL, Troels, 1994a. Steno. Life, Science, Philosophy, Copenhague, Munksgaard.

KASHER, Asa et BIDERMAN, Shlomo, 1990. « Why was Spinoza Excommunicated ? », Sceptics, Millenarians, and Jews, D. S. Katz e J. I. Israel (eds.), Leyde/New York, E. J. Brill, p. 98 – 141. Disponible ici.

KESSING, Elisabeth, 1985. « Les frères Huygens et Spinoza », Cahiers Spinoza, vol. V, Paris, Répliques.

KLEVER, Wim, 2007a. « Jan Hendrijk Glazemaker. The adressee of letter 84 ? », North American Spinoza Society, Monograph 13.

KLEVER, Wim, 2007b. Franciscus Van Den Enden. Free Political Propositions and Considerations of State (1665), sélection par Kort Verhael, Vrijstad.

KLEVER, Wim, 2005. Spinoza classicus. Antieke bronnen van een moderne denker, Budel, Damon.

KLEVER, Wim, 2000. The Sphinx. Spinoza Reconsidered in Three Essays, Vrijstad, Wim Klever.

KLEVER, Wim, 1997. Mannen rond Spinoza. Presentatie van een emanciperende generatie (1650 – 1700), Uitgeverij Verloren, Hilversum.

KLEVER, Wim, 1996. « Spinoza’s Life and Works », The Cambridge Companion to Spinoza, D. Garrett (ed.), Cambridge, Cambridge University Press.

KLEVER, Wim, 1995a. « L’erreur de Velthuysen et des Velthuysiens », L’Hérésie spinoziste, P. Cristofolini (ed.), Amsterdam/Maarsen, APA-Holland University Press, p. 138 – 146.

KLEVER, Wim, 1995b. « Omtrent Spinoza », conférence tenue le 15 novembre 1995 à l’Erasmus Universiteit, Rotterdam.

KLEVER, Wim, 1993a. « A New Document on De Witt’s Attitude to Spinoza », Studia Spinozana, vol. IX, p. 379 – 388.

KLEVER, Wim, 1993b. « Qui était l’Homunculus ? », Bulletin de l’association des amis de Spinoza, 29.

KLEVER, Wim, 1991a. « A New Source of Spinozism. Franciscus Van den Enden », Journal of the History of Philosophy, Berkeley, n. 29, n. 4, p. 613 – 631.

KLEVER, Wim, 1991b. Verba et sententiae Spinozae or Lambert van Velthuysen (1622 – 1685) on Benedictus de Spinoza, Amsterdam, APA – North Hollande.

KLEVER, Wim, 1991c. « La clé d’un nom. Petrus van Gent (et Schuller) à partir d’une correspondance », Cahiers Spinoza, vol. VI, Paris, Répliques.

KLEVER, Wim, 1991d. « Lodewijk Meyer’s Ethics », Studia Spinozana, vol. VII, p. 241 – 260.

KLEVER, Wim, 1990a. « Insignis Opticus. Spinoza in de Geschiedenis van de Optica », De Zeventiende Eeuw, n. 6, p. 47 – 63.

KLEVER, Wim, 1990b. « Steno’s Statements on Spinoza and Spinozism », Studia Spinozana, vol. VI, p. 303 – 313.

KLEVER, Wim, 1990c. « Proto-Spinoza Franciscus van den Enden », Studia Spinozana, vol. VI, p. 281 – 288.

KLEVER, Wim, 1989a. « Spinoza and Van den Enden in Borch’s Diary in 1661 and 1662 », Studia Spinozana, vol. V, p. 311 – 325.

KLEVER, Wim, 1989b. « Spinoza’s Fame in 1667 », Studia Spinozana, vol. V, p. 359 – 363.

KLEVER, Wim, 1989c. « Spinoza interviewed by Willem van Blyenbergh », Studia Spinozana, vol. IV, p. 317 – 320.

KLEVER, Wim, 1988a. « Burchard De Volder (1643 – 1709), A Crypto-Spinozist on a Leiden Cathedra », LIAS, n. 15, p. 191 – 241.

KLEVER, Wim, 1988b. « Letters to and from Neercassel about Spinoza and Rieuwertsz », Studia Spinozana, vol. IV, p. 329 – 340.

KLEVER, Wim, 1987. « The Helvetius Affair, or Spinoza and the Philosopher’s Stone. A Document on the Background of Letter 40 », Studia Spinozana, vol. III, p. 439 – 450.

KOERBAGH, Adriaan, 2011 [1668]. A Light Shining in Dark Places, To Illuminate the Mains Questions of Theology and Religion, M. Wielema et W. Van Bunge (eds.), Leyde, Brill.

KOERBAGH, Adriaan, 1668a. Een Bloemhof van allerley lieflijkheyd sonder verdriet, Amsterdam, HKB.

KOERBAGH, Adriaan, 1668b. Een Ligt schijnende in duystere plaatsen, H. Vandenbossche (ed.), Bruxelles.

KOERBAGH, Adriaan, 1664. Samen-spraeck tusschen een gereformeerden Hollander en een Zeeuw, Middelburg, Kn. 8923, HKB.

KROP, Henri, 2004. « Spinoza en het calvinistisch cartesianisme van Lambertus van Velthuysen (1622 – 1685) », Spinoza en het Nederlands cartesianisme, G. Coppens (ed.), Leuven, Acco, p. 61 – 78.

KROP, Henri, 1996. « Radical Cartesianism in Holland. Spinoza and Deurhoff », Disguised and Overt Spinozism around 1700, W. van Bunge et W. Klever (eds.), p. 55 – 81.

KULSTAD, Mark A., 2002. « Leibniz, Spinoza and Tschirnhaus. Metaphysics à trois, 1675 – 1676 », Spinoza. Metaphysical themes, O. Koistinen et J. Biro (ed.), Oxford University Press.

KULSTAD, Mark A., 1999a. « Leibniz’s De Summa Rerum. The Origin of the Variety of Things, in Connection with the Spinoza-Tschirnhaus Correspondence », L’Actualité de Leibniz. Les deux Labyrinthes. Studia Leibnitiana Supplementa, n. 34, F. Nef. et D. Berlioz (eds.), Stuttgart, Franz Steiner Verlag, p. 69 – 86.

KULSTAD, Mark A., 1999b. « Leibniz, Spinoza and Tschirnhaus. Multiple Worlds, Possible Worlds », The Young Leibniz and his Philosophy, S. Brown (ed.), Dordrecht/Boston/Londres, Kluwer Academic Publishers, p. 245 – 262.

LA COURT, Johann et Pieter de, 1937 [1660]. La Balance politique, livre premier, M. Francès (trad.), Paris, Félix Alcan.

LÆRKE, Mogens, 2009. « De Origine Rerum ex Formis (April 1676). A Quasi-Spinozistic Parallelism in De Summa Rerum », The Philosophy of the Young Leibniz, M. Kulstad, M. Laerke et D. Snyder (eds.), Franz Steiner Verlag, p. 203 – 220.

LÆRKE, Mogens, 2008. Leibniz lecteur de Spinoza, Paris, Honoré Champion.

LÆRKE, Mogens, 2006a. « La réception du spinozisme au XVIIe et au XVIIIe siècles », Lectures de Spinoza, P.-F. Moreau et C. Ramond (eds.), Paris, Ellipses, p. 221 – 241.

LÆRKE, Mogens, 2006b. « À la recherche d’un homme égal à Spinoza. G. W. Leibniz et la Demonstratio evangelica de Pierre-Daniel Huet », XVIIe siècle, n. 232, p. 387 – 410.

LAGREE, Jacqueline, 2002. « Sens et vérité chez Clauberg et Spinoza », Philosophiques, vol. 29, n. 1, p. 121 – 138.

LAGREE, Jacqueline, 1997. « Spinoza et le vocabulaire stoïcien dans le Tractatus theologico-politicus », Spinoziana. Ricerche di terminologia filosofica e critica testuale, P. Totaro (dir.), Florence, Olschki, p. 91 – 105.

LAGREE, Jacqueline, 1992. « Du magistère spirituel à la Medicina Mentis », Hobbes e Spinoza. Scienza e politica, D. Bostrenghi (ed.), Napoli, Bibliopolis, p. 595 – 621.

LAGREE, Jacqueline, 1991. La Raison ardente. Religion naturelle et raison au XVIIe siècle, Paris, Vrin.

LAGREE, Jacqueline, 1988a. « Sens et vérité. Philosophie et théologie chez L. Meyer et Spinoza », Studia Spinoza, vol. IV, p. 31 – 43.

LAGREE, Jacqueline, 1988b. « Louis Meyer et Spinoza devant la lecture de la Bible », Bulletin de l’Association des amis de Spinoza, n. 21, p. 1 – 9.

LAGREE, Jacqueline, 1987. « Louis Meyer et la Philosophia S. Scripturae interpres. Projet cartésien, horizon spinoziste », Revue des sciences philosophiques et théologiques, n. 1, p. 31 – 44.

LAGREE, Jacqueline et MOREAU, Pierre-François, 1989. « La lecture de la Bible dans le cercle spinoziste », Le Grand Siècle et la Bible, J. R. Armogathe (ed.), Paris, Beauchesne, p. 97 – 115.

LECRIVAIN, André, 1977. « Spinoza et la physique cartésienne » Cahiers Spinoza, Paris, Éditions République, 1, p. 235 – 267, 2, p. 93 – 206.

LEEUWENBURGH, Bart, 2013. Het noodlot van een ketter. Adriaan Koerbagh (1633 – 1669), Nijmegen, Uitgeverij Vantilt.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 2003. Mathematischer Naturwissenschaftlicher und Technischer Briefwechsel. Disponible ici.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 2002. « Trois lettres à Jean-Frédéric de Hanovre sur le problème de la liberté », Philosophie, n. 75, C. Rosler (trad.), p. 7 – 29.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 2001. « Conversation avec Sténon sur la liberté », Discours de métaphysique et autres textes. 1663 – 1689, C. Frémont (ed.), Paris, Flammarion, p. 117 – 134.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 2000. « De la toute-puissance et omniscience de Dieu et de la liberté de l’homme », Philosophie, n. 68, C. Rosler (trad.), p. 66 – 88.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1999a [1710]. Essais de Théodicée, Paris, GF/Flammarion.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1999b. « Leibniz’ Marginalien zu Spinozas Tractatus theologico-politicus im Exemplar der Bibliotheca Boineburgica in Erfurt, also zu datieren auf 1670 – 1671 », Labora diligenter. Postdamer Arbeitsagung zur Leibnizforschung vom 4. bis 6. Juli 1996. Studia Leibnitiana Sonderhefte, U. Goldenbaum, M. Fontius, H. Rudolph et G. Smith (eds.), Franz Steiner Verlag, p. 105 – 107.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1993 [1686]. Discours de métaphysique et correspondance avec Arnauld, G. Le Roy (ed.), Paris, Vrin.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1992. De Summa Rerum. Metaphysical Papers, 1675 – 1676, G. H. R. Parkinson (trad.), New Haven/Londres, Yale University Press.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1990 [1765]. Nouveaux Essais sur l’entendement humain, J. Brunschwig (ed.), Paris, GF-Flammarion.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1984. « Sur l’Éthique de Spinoza », Philosophie, n. 2, V. Carraud (trad.), Paris, p. 3 – 19.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1965. Die Philosophischen Schriften von Leibniz, hrsg von C. I. Gerhardt, vols. I – VII, Hildesheim, Olms.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1923ss. Sämtliche Schriften und Briefe, hrsg. von der Preussischen [Deutschen] Akaemie der Wissenschaften zu Berlin, Darmstadt [Leipzig-Berlin].

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1854. Réfutation inédite de Spinoza par Leibniz, A. Foucher de Careil (ed.), Paris, E. Brière. Disponible ici.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1691. Protogaea, édition-traduction, 1993, Toulouse.

LEIBNIZ, Gottfried Wilhelm, 1676. Quod ens perfectissimum existit, cit. in SSB, R3, II, n. 17, p. 43 – 44.

LEOPIZZI, Marcela, 2004. Les sources documentaires du courant libertin français. Giulio Cesare Vanini, Paris, Presse de l’Université de Paris-Sorbonne.

LEVY, Zeev, 1989. Baruch or Benedict: On Some Jewish Aspects of Spinoza’s Philosophy, New York, Peter Lang.

LICATA, Giovanni, à paraître. « La nature de la langue hébraïque chez Spinoza » Le Compendium grammatices linguae Hebraeae de Spinoza, communication personnelle.

LICATA, Giovanni, 2013. La via della ragione. Elia del Medigo e l’averroismo di Spinoza, Eum, Macerata.

LICATA, Giovanni, 2009. « Spinoza e la cognitio universalis dell’ebraico. Demistificazione e speculazione grammaticale nel Compendio di grammatica ebraica », Giornale di Metafisica, vol. XXXI, n. 3, p. 625 – 661.

LICATA, Giovanni et PROIETTI, Omero, 2013. Il carteggio Van Gent-Tschirnhaus (1679-1690). Storia, cronistoria, contesto dell’edito osthuma spinoziana, Edizioni Universitá de Macerata.

LLOYD, Genevieve, 2001. Spinoza. Context, sources, and the early writings, Londres, Taylor and Francis.

LUCAS, Jean Maximillien, 1678. « La vie de Spinoza », Die Lebensgeschichte Spinozas J. Freudenthal, vols. I et II, M. Walther (ed.), Stuttgart-Bad Cannstatt, Friedrich Frommann Verlag, 1899/2007.

MACHIAVEL, Nicolas, 1996. Œuvres, C. Bec (trad.), Paris, Robert Laffont.

MAIMONIDE, Moïse, 2012. Le Guide des égarés, S. Munk (trad.), R. Lévy (dir.), Paris, Verdier.

MARIANA, Juan de, 1996 [1599]. « De rege et regis institutione Libri III. Ad Philippum III. Hispaniae Regem Catholicum, Cum privilegio, Apud Petrum Rodericum typo », Il re e la sua educazione, N. Villani (org. et trad.), Napoli, Edizioni Scientifiche Italiane, p. 7 – 273.

MATHERON, Alexandre, 1991. « Physique et ontologie chez Spinoza. L’énigmatique réponse à Tschirnhaus », Cahiers Spinoza, vol. VI, p. 83 – 109.

MATHERON, Alexandre, 1990. « Le problème de l’évolution de Spinoza du Traité Théologico-Politique au Traité Politique », Spinoza. Issues and Directions, E. Curley et P.-F. Moreau (eds.), Leyde, Brill, p. 258 – 270.

MCKENNA, Anthony, 1996. « Spinoza in clandestine Manuscripts », Disguised and Overt Spinozism around 1700, W. van Bunge et W. Klever (eds.), p. 305 – 320.

MCKENNA, Anthony, 1990. « Spinoza et les « athées vertueux » dans un manuscrit clandestin du XVIIIe siècle », Spinoza au XVIIIe siècle, O. Bloch (ed.), p. 85 – 92.

MC KIE, Douglas, 1948/1949. « The arrest and imprisonment of Henry Oldenburg », Notes and Records of the Royal Society of London, n. 6, p. 28 – 47.

MEININGER, Jan V. et SUCHTELEN, Guido van, 1980. Liever met Werken, als met Woorden (De levensreis van doctor Franciscus van den Enden, leermeester van Spinoza, complotteur tegen Lodewijk de Veertiende), Heureka, Weesp.

MEINSMA, Koenraad Oege, 1983 [1896]. Spinoza et son cercle. Étude critique historique sur les hétérodoxes hollandais. S. Roosenburg et J.-P. Osier (trad.), Paris, J. Vrin.

MELAMED, Yitzhak, 2013. « Charitable Interpretations and the Political Domestication of Spinoza, or, Benedict in the Land of the Secular Imagination », The Methodology of the History of Philosophy, M. L. E. Schilsser (ed.), Oxford, Oxford University Press.

MELAMED, Yitzhak, 2000. « On the Exact Science of Nonbeings. Spinoza’s View of Mathematics », Iyyun. The Jerusalem Philosophical Quaterly, n. 40, 3 – 22.

MERCER, Christia, 1990. « The Seventeenth-Century Debate between Moderns and Aristotelians. Leibniz and Philosophia Reformata », Leibniz’ Auseinandersetzung mit Vorgängen und Zeitgenossen. Studia Leinitiana Supplementa, vol. XXVII, Stuttgart, Franz Steiner Verlag, p. 18 – 29.

MERTENS, Frank, à paraître. Inside Spinoza’s Circle. The Life, Work and Library of Johannes Bouwmeester (1634-1680), communication personnelle.

MERTENS, Frank, 2013. Franciscus van den Enden. Biography, K. Macdonald et C. van Heertum (ed.), Ghent University. Disponible ici.

MERTENS, Frank, 2011. « Johannes Koerbagh’s lost Album Amicorum seen through the Eyes of Pieter de la Rüe », LIAS, n. 38, p. 59 – 128.

MERTENS, Frank (ed.), 2010. Online documents regarding Franciscus van den . Disponible ici.

MERTENS, Frank, 2008. « Spinoza’s Amsterdamse vriendenkring. Studievriendschappen, zakenrelaties en familiebanden », Libertas philosophandi. Spinoza als gids voor een vrije wereld, C. van Heertum (ed.), Amsterdam, In de Pelikaan, p. 69 – 81.

MERTENS, Frank, 1994. « Franciscus van den Enden. Tijd voor een herziening van diens rol in het ontstaan van het Spinozisme ? », Tijdschrift voor Filosofie, n. 56, Leuven, Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (Katholieke Leuven).

MEYER, Lodewijk, 2005 [1666]. Philosophy as the interpreter of Holy Scripture (Marquette Studies in Philosophy), n. 43, S. Shirley (trad.) Milwaukee, Marquette University Press.

MEYER, Lodewijk, 1998 [1660]. « Preface » et « Inaugural Dissertation on Matter », The Principles of Cartesian Philosophy and Metaphysical Thoughts, B. de Spinoza (aut.), S. Shirley (trad.) Indianapolis/Cambridge, Hackett Publishing Company Inc., p. 1 – 6 et p. 144 – 159.

MEYER, Louis (sic), 1988 [1666]. La philosophie interprète de l’Écriture sainte, J. Lagrée et P.-F. Moreau (ed. et trad.), Paris, Intertextes éditeur.

MEYER, Lodewijk, 1672. Italiaansche Spraakkonst, Amsterdam, Wolfgang.

MEYER, Lodewijk, 1663. « Praefatio », Renati Des Cartes Principiorum Philosophiae Pars 1, et II, more Geometrico demonstratae per Benedictum de Spinoza Amstelodamensem. Accesserunt Ejusdem Cogitata Metaphysica, in quibus difficiliores, quae tam in parte Metaphysices generali, quam speciali occurrunt, quaestiones breviter explicantur, Amsterdam, apud Johannem Riewerts, in vico vulgo dicto de Dirk van Assen-steeg, sub signo Martyrologii.

MEYER, Lodewijk, 1660. Disputatio philosophica inauguralis, de materia, ejusque affectionibus motu, et quiete, Amsterdam, Ex Officinâ Francisci Hackii. Disponible ici.

MEYER, Lodewijk et HOFMAN, Johan, 1658. Nederlandsche Woordenschat Gheschikt in twe Deelen, van welke ‘t eene Basterdtwoorden, en ‘t ander Konstwoorden beghrijpt, De derde Druk, van veel ghrove mistellingen ghezuivert, en meêr als de helft verghroot, t’Amsterdam, voor Jan Hendriksz en Jan Rieuwertsz.

MEYER, Filippo, 1988. « La cronologia e l’interpretazione delle opere di Spinoza », La cultura, n. 26, p. 339 – 360.

MEYER, Filippo, 1987. « Données et problèmes de la chronologie spinozienne entre 1656 et 1665 », Revue des sciences philosophiques et théologiques, n. 71, p. 9 – 21.

MEYER, Filippo, 1979. « Per la datazione e l’interpretazione del Tractatus de intellectus emendatione di B. Spinoza », La cultura, n. 17, p. 87 – 160.

MIGNINI, Filippo, 2009. « Introduction au Court Traité », dans SPINOZA, B. de, Œuvres I. Premiers écrits, Paris, Presses Universitaires de France.

MIGNINI, Filippo, 2005. « Le texte du ‘Tractatus de intellectus emendatione’ et sa transmission », Spinoza to the Letter, F. Akkerman et P. Steenbakkers (eds.), p. 189 – 207.

MIGNINI, Filippo, 1997. « Annotazioni sul lessico del Tractatus de intellectus emendatione », Spinoziana. Ricerche di terminologia filosofica e critica testuale, p. 107 – 161.

MIGNINI, Filippo, 1988. « La cronologia e l’interpretazione delle opere di Spinoza », La Cultura, n. 26, p. 339 – 360.

MIGNINI, Filippo, 1986. « Spinoza’s Theory on the Active and Passive Nature of Knowledge », Studia Spinozana, vol. II, p. 27 – 80

MIGNINI, Filippo, 1985. « Sur la genèse du Court Traité », Cahiers Spinoza, vol. V, p. 147 – 165.

MIGNINI, Filippo, 1981. « Il sigillo de Spinoza », La Cultura, vol. XIX, n. 2, Florence.

MIGNINI, Filippo, 1980. « Un documento trascurato della revisione spinoziana del Breve Trattato », La Cultura, p. 223 – 273.

MIGNINI, Filippo, 1979a. « Per la datazione e l’interpretazione del Tractatus de intellectus emendatione di B. Spinoza », La Cultura, n. 17, p. 87 – 160.

MIGNINI, Filippo, 1979b. « Données et problèmes de la chronologie spinozienne entre 1656 et 1665 », Revue des sciences philosophiques et théologiques, n. 71, p. 9 – 21.

MINIATI, S., 2009. Nicholas Steno’s Challenge for Truth. Reconciling Science and Faith, Milan, Franco Angeli.

MOLL, Konrad, 1999. « Deus sive harmonia universalis est ultima ratio rerum. The Conception of God in Leibniz’s Early Philosophy », The Young Leibniz and his Philosophy, S. Brown (ed.), Dordrecht/Boston/Londres, Kluwer Academic Publishers, p. 65 – 78.

MOREAU, Pierre-François, 2005. « L. Meyer et l’Interpres », Spinoza. Etat et religion, Lyon, ENS Editions, p. 94 – 106.

MORFINO, Vitorio, 2002. « Leibniz’s Ad Ethicam Manuscript », The Philosophy of the Young Leibniz, M. Kulstad, M. Laerke et D. Snyder (eds.), Frans Steiner.

MUSTAPHA, Monique, 1996. « Des ambiguïtés du droit des gens, de Francisco de Vitoria au Père Acosta », La conquête de l’Amérique espagnole et la question du droit, C. Val Julián (ed.), Paris, ENS Editions.

NADLER, Steven M., 2003a. Spinoza. Une vie. J.-F. Sené (trad.), Paris.

NADLER, Steven M., 2003b. Rembrandt’s Jews, Chicago: University of Chicago Press.


NADLER, Steven M., 1999. Spinoza. A Life, Cambridge, Cambridge University Press.

NOEL, Malcolm, 2003. « Leibniz, Oldenburg, and Spinoza, in the Light of Leibniz’s Letter to Oldenburg of 18/28 November 1676 », Studia Leibnitiana, vol. XXXV, n. 2, p. 225 – 243.

NUCHELMANS, G., 1984. Geulincx’s containment theory of Logic, Amsterdam.

OFFENBERG, Adri, 1986. « Spinoza in Amsterdam. Dichtung und Wahrheit », Amsterdam 1585 – 1672. Morgenröte des Bürgerlichen Kapitalismus, B. Wilczek (ed.), Hambourg, Elster Verlag, 1994, p. 102 – 119.

OFFENBERG, Adri, 1977. « A Letter from Spinoza to Lodewijk Meyer, 26 July 1663 », Speculum Spinozanum, Siegfried Hessing (ed.), Londres, Routledge and Kegan Paul, p. 426 – 435.

OFFENBERG, Adri, et alii (eds.), 1977. Spinoza, troisième centenaire de la mort du philosophe, Paris, Catalogue de l’exposition de l’Institut néerlandais.

OROBIO DE CASTRO, Isaac Balthazar, 1703. Certamen Philosophicum Propugnatæ Veritatis Divinæ et Naturalis Adversus Joh. Bredenburg, 2ème édition, Amsterdam.

PEÑA, Javier, 2000. « Souveraineté de Dieu et pouvoir du prince chez Suárez », Potentia Dei. L’onnipotentia divina nel pensiero dei secoli XVI e XVII, G. Canziani, M. A. Granada et Y. C. Zarka (ed.), Milan, Franco Angeli, p. 195 – 213.

PETRY, Michael et VAN SUCHTELEN, Guido, 1985. « Spinoza and the Military. A Newly Discovered Document », Studia Spinozana, vol. I, p. 359 – 363.

PLOCKHOY, Pieter Cornelisz [Peter Cornelis van Zurik-zee], 1659. A Way propounded to make the Poor in these and other Nations happy, Londres, BL.

POPKIN, Richard H., 2013. Spinoza, Oneworld Publications.

POPKIN, Richard H., 2002. « Spinoza’s Excommunication », Jewish Themes in Spinoza’s Philosophy , H. M. Ravven et L. E. Goodman, New York, State University of New York Press.

POPKIN, Richard H., 1995. « The First Published Reaction to Spinoza’s Tractatus. Col. J.-B. Stouppe, the Condé Circle, and the Rev. Jean LeBrun », The Spinozist Heresy, P. Cristofolini (ed.), Amsterdam, APA-Holland University Press.

POPKIN, Richard H., 1988. « Spinoza’s Earliest Philosophical Years », Studia Spinozana, vol. IV, p. 37 – 55.

POPKIN, Richard H., 1987. Spinoza’s Earliest Publication ? The Hebrew Translation of Margaret Fell’s « A Loving Salutation to the Seed of Abraham among the Jews. Wherever They Are Scattered Up and Down Upon the Face of the Earth », Assen, Van Gorcum.

POPKIN, Richard H., 1986a. « The First Published Discussion of a Central Theme in Spinoza’s Tractatus », Philosophia, n. 17, p. 101 – 109.

POPKIN, Richard H., 1984a. « Spinoza’s Relation with the Quakers in Amsterdam », Quaker History, n. 73, p. 14 – 28.

POPKIN, Richard H., 1984b. « Spinoza and the Millenarians », Znanim, History Quarterly of Tel Aviv University, p. 54 – 64.

POPKIN, Richard H., 1983. « The third force in 17th century philosophy », Nouvelles de la République des Lettres, vol. I, p. 35 – 63.

POPKIN, Richard H., 1978. « Spinoza and La Peyrère », New Perspectives, Shaham et Biro (ed.), p. 177 – 196.

PORGES, Nathan, 1917. « Das Wort Pharisäer bei Spinoza », Monatsschrift für Geschichte und Wissenschaft des Judentums, vol. LXI, p. 150 – 165.

PROIETTI, Omero, 2014. « Fonti ebraico-medievali della grammatica spinoziana », Schede medievali, n. 51, p. 15 – 29.

PROIETTI, Omero, 2013. « Johannes Buxtorf, Spinoza e la sintassi dell’ebraico », Annali della Facoltà di Lettere e Filosofia, n. 42/43, Università di Macerata, p. 33 – 55.

PROIETTI, Omero, 2010a. « ‘Compendium’ XXIII, 82 – 86. Emendazioni alla grammatica spinoziana », Quaderni di storia, n. 36, p. 159 – 171.

PROIETTI, Omero, 2010b. « Emendazioni alla grammatica ebraica spinoziana », Rivista di storia della filosofia, n. 65, p. 25 – 56.

PROIETTI, Omero, 2010c. « Gerarchia mariana. Nuovi documenti su Franciscus van den Enden », La Cultura, n. 48, p. 423 – 458., n. 48, p. 423 – 458.

PROIETTI, Omero, 2010d. ‘Philedonius, 1657’. Spinoza, Van den Enden e i classici latini, Macerata, eum-Edizioni Università di Macerata.

PROIETTI, Omero, 2008. « Spinoza e il De clementia di Seneca », Rivista di storia della filosofia, n. 63, p. 415 – 435.

PROIETTI, Omero, 2006. ‘Agnostos theos’. Il carteggio Spinoza-Oldenburg (1675 – 1676), Macerata, Quodlibet.

PROIETTI, Omero, 2004. « ‘Astus callidi’. Fonte classica e restituzione del testo spinoziano », Quaderni di storia, n. 30, p. 223 – 228.

PROIETTI, Omero, 2001. « Per la cronologia degli scritti postumi di Spinoza. Terenzio e il Petronius di M. Hadrianides (Amsterdam, 1669) », Quaderni di storia, n. 27, p. 105 – 154.

PROIETTI, Omero, 1997. « La tradizione testuale del ‘Tractatus politicus’. ‘Examinatio’ per un’edizione critica », Spinoziana. Ricerche di terminologia filosofica e critica testuale, p. 125 – 153.

PROIETTI, Omero, 1995. « Osservazioni, note e congetture sul testo latino e nederlandese del ‘Tractatus politicus' », Quaderni di ricerca e di didattica del Dipartimento di Filosofia e scienze umane dell’Università di Macerata, vol. XIII.

PROIETTI, Omero, 1991a. « Le Philedonius de Franciscus van den Enden et la formation rhétorico-littéraire de Spinoza (1656 – 1658) », Cahiers Spinoza, vol. VI, Paris, Editions Réplique, p. 9 – 82.

PROIETTI, Omero, 1991b. « Una fonte del ‘de intellectus emendatione’. Le ‘Lettere a Lucilio' », La Cultura, n. 29, p. 327 – 339.

PROIETTI, Omero, 1990. « Il Philedonius di Franciscus van den Enden e la formazione retorico-letteraria di Spinoza (1656 – 1658) », La Cultura, n. 28, p. 267 – 321.

PROIETTI, Omero, 1989. « Il ‘Satyricon’ di Petronio e la datazione della ‘Grammatica Ebraica’ Spinoziana », Studia Spinozana, vol. V, p. 253 – 272.

PROIETTI, Omero, 1985. « Adulescens luxu perditus. Classici latini nell’opera di Spinoza », Revista di filosofia neoscolastica, n. 2, p. 210 – 257.

PROIETTI, Omero et LICATA, Giovanni (eds.), 2013. Il carteggio Van Gent-Tschirnhaus (1679 – 1690). Storia, cronistoria, contesto dell’‘editio posthuma’ spinoziana, Macerata, eum-Edizioni Università di Macerata.

RAVVEN, Heidi M., et GOODMAN, Lenn Evan, 2002. Jewish Themes in Spinoza’s Philosophy, SUNY Press.

REINHARDT, Curt, 1911. Briefe an Ehrenfried Walther von Pieter van Gent, herausgegeben von Rektor Prof. Dr. Curt Reinhardt, Wissenschaftliche Beilage zu dem Programm des Realgymnasium zu Freiberg, Freiberg, Gerlachsche Buchdruckerei.

RIENK Vermij et EISSO Atzema, 1995a. « Specialla circularia: An Unknown Work by Johannes Hudde », Studia Leibnitiana, n. 27, p. 104 – 121.

RIENK Vermij, 1995b. « Bijdrage tot de bio-bibliografie van Johannes Hudde », Gewina, n. 18, p. 25 – 35.

RIENK Vermij, 1991. « Le spinozisme en Hollande. Le cercle de Tschirnhaus », Cahiers Spinoza, n. 6, p. 145 – 168.

ROUSSET, Bernard, 1996. « L’anticartésianisme de Spinoza », L’esprit cartésien, Congrès de l’Associations des Sociétés de Philosophie de Langue française, Paris.

ROUSSET, Bernard, 1990. « La Philosophie appelée Ethique », Coloque 1992 La etica de Spinoza, fundamentos y significado, Ciudad Real.

ROUSSET, Bernard, 1988a. « Éléments et hypothèses pour une analyse des rédactions successives de Éthique IV », Cahiers Spinoza, vol. V, p. 129 – 146.

ROUSSET, Bernard, 1988b. « La première Éthique. Méthode et perspectives », Archives de philosophie, n. 51, p. 75 – 98.

ROUSSET, Bernard, 1986. « Les rédactions successives de l’Ethique IV », Cahiers Spinoza, vol. V.

ROVERE, Maxime, 2017. Spinoza par ses amis, Paris, Éditions Payot et Rivages.

ROVERE, Maxime, 2010. Spinoza. Méthodes pour exister, Paris, CNRS Éditions.

SAINT-EVREMOND, Charles de, 1643 – 1692. Œuvres mêlées, Paris, Claude Barbin.

SALOMON, Herman Prins, 1984. « La vraie excommunication de Spinoza », Forum Litterarum. Miscelânea de estudos literários, linguísticos e históricos oferecida a J. J. van den Besselaar, H. Bots et M. Kerkhof, Amsterdam-Maarssen, APA-Holland, p. 181 – 199.

SCARPELLO, G. M. et SCIMONE, A., 2005. « The Work of Tschirnhaus, La Hire and Leibniz on Catacaustics and the Birth of the Envelopes of Lines in the 17th Century », Archive for History of Exact Sciences, n. 59, p. 223 – 250.

SCHOLEM, Gershom, 1984. « Die Wachtersche Kontroverse über den Spinozismus und ihre Folgen », Spinoza in der Frühzeit seiner religiösen Wirkung, K. Gründer et W. Schmidt-Biggermann (eds.), p. 15 – 26.

SCRIBANO, Emanuela, 1988. Da Descartes a Spinoza. Percorsi della teologia razionale, Milan, Angeli.

SECRETAN, C., 1979. « Partisans et détracteurs de Hobbes dans les Provinces-Unies du temps de Spinoza », Bulletin de l’Association des Amis de Spinoza, n. 2, p. 1 – 13.

SIEBRAND, H. J., 1988. Spinoza and the Nederlanders. An inquiry into the early reception of his philosophy of religion, Assen/Maastricht-Wolfeboro, Van Gorcum.

SIMONUTTI, Luisa, 2005. « Liberté, volonté, responsabilité. Faust Socin, Gerhard Johannes Vossius et les arminiens de Hollande », Astérion, n. 3, p. 191 – 208. Disponible ici..

SIMONUTTI, Luisa, 2001. « Spinoza and Boyle. Rational Religion and Natural Philosophy », Religion, Reason and Nature in Early Modern Europe, R. Crocker (ed.), Dordrecht, Kluver, p. 117 – 138.

SPINOZA, Bento de, 2016. The Collected Works of Spinoza, E. Curley (ed. et trad.), Princeton, Princeton University Press.

SPINOZA, Bento de, 2010. Correspondance, M. Rovere (trad.), Paris, Éditions GF-Flammarion.

SPINOZA, Bento de, 2010 [1988]. Éthique, B. Pautrat (ed. et trad.), Paris, Éditions du Seuil.

SPINOZA, Bento de, 2009. Œuvres I. Premiers écrits. Traité de la Réforme de l’Entendement et Court Traité. F. Mignini (ed.), M. Beyssade et J. Ganault (trad.), Paris, Presses Universitaires de France.

SPINOZA, Bento de, 2013. Traité politique, B. Pautrat (trad.), Paris, Allia.

SPINOZA, Bento de, 2008 [1677]. Opera Posthuma, Macerata, Edizioni Quodlibet.

SPINOZA, Bento de, 2007. Opere, F. Mignini et O. Proietti (ed.), Milano, Mondadori.

SPINOZA, Bento de, 2005. Œuvres V. Traité politique, O. Proietti (ed.), C. Ramond (trad.), Paris, Presses Universitaires de France.

SPINOZA, Bento de, 1999. Œuvres III. Traité théologico-politique. F. Akkerman (ed.), J. Lagrée et P.-F. Moreau (trad.). Paris, Presses Universitaires de France.

SPINOZA, Bento de, 1977. « Lettre de Spinoza à Lodewijk Meijer, 26 juillet 1663 », Revue philosophique de la France et de l’Etranger, n. 102, A. K. Offenberg (ed.), p. 273 – 284.

SPINOZA, Bento de, 1964. Œuvres de Spinoza, traduction et notes par Charles Appuhn, Paris, GF Flammarion, 4 v.

SPINOZA, Bento de, 1862. « Lettres de Spinoza annotées par Leibniz », Leibniz, Descartes et Spinoza, L. A. Foucher de Careil (ed.), Paris, Librairie Philosophique de Ladrange, p. 249 – 288.

SPINOZA, Bento de, 1977. Briefwisseling. F. Akkerman, H. G. Hubbeling et A. G. Westerbrink (ed. et trad.), Amsterdam, Wereldbibliotheek.

SPRUIT, Leen, 2011. « Un cristianesimo ragionevole. La cristologia di Jarig Jelles », La centralità del dubbio. Un progetto di Antonio Rotondò, vol. II, C. Hermanin et L. Simonutti (eds.), Florence, Olschki, p. 525 – 542.

SPRUIT, Leen, 1999. « Johannes Clauberg on perceptual knowledge », Johannes Clauberg (1622 – 1655) and the Cartesian Philosophy in the Seventeenth Century, T. Verbeek (ed.), Dordrecht/Boston/London, p. 75 – 93.

SPRUIT, Leen, 1997. « I manoscritti nederlandesi delle Adnotationes al Tractatus Theologico-Politicus di Spinoza. Edizione critica », Spinoziana. Ricerche di terminologia filosofica e critica testuale, P. Totaro (ed.), Olschki, Florence, p. 185 – 231.

SPRUIT, Leen et TOTARO, Pina, 2011. The Vatican Manuscript of Spinoza’s Ethica, Leyde, Brill.

STEENBAKKERS, Piet, 1999. « The Passions According to Lodewijk Meyer. Between Descartes and Spinoza », Desire and Affect, Spinoza as Psychologist, Ethica III, Y. Yovel (ed.), New York, Little Room Press, p. 193 – 209.

STEENBAKKERS, Piet, 1997. « Purisme et gloses marginales dans la traduction néerlandaise de 1677 de l’Ethica », Spinoziana. Ricerche di terminologia filosofica e critica testuale, P. Totaro (ed.), Olschki, Florence, p. 233 – 246.

STEENBAKKERS, Piet, 1994. Spinoza’s Ethica from Manuscript to Print, Assen, Van Gorcum.

STEENBAKKERS, Piet, TOUBER, Jetze et VAN DE VEN, Jeroen, 2011. « A Clandestine Notebook (1678 – 79) on Spinoza, Beverland, Politics, the Bible and Sex, Utrecht UL, ms. 1284 », Lias. Sources and Documents Relating to the Early Modern History of Ideas, n. 39, p. 225 – 365.

STENON, Nicolas [STENSEN, Niels], 1675a. Nicolai Stenonis Ad virum eruditum, cum quo in unitate S.R.E. desiderat aeternam amicitiam inire. Epistola detegens illorum artes, qui suum de interprete S. Scripturae errorem Sanctorum Patrum testimonio confirmare nituntur, Florence, ex typographia Nicolai Navesij.

STENON, Nicolas [STENSEN, Niels], 1675b. Ad novae philosophiae reformatorem de vera philosophia epistola, Florence, ex typographia Nicolai Navesij.

STEWART, Matthew, 2005. The Courtier and the Heretic. Leibniz, Spinoza and the Fate of God in the Modern World, New York/Londres, W. W. Norton and Company.

STRAUSS, Leo, 1952a. La persécution et l’art d’écrire, O. Sedeyn (trad.), Paris, Editions de l’éclat, p. 177 – 253, 2003.

STRAUSS, Leo, 1952b. Persecusion and the Art of Writing, New York, The Free Press.

STURM, Johann Christoph, 1677. De Cartesianis et Cartesianismo, Altdorf, BL.

THIJSSEN-SCHOUTE, Christine-Louise, 1989. Nederlands Cartesianisme, Leyde, Brill/Hes et De Graaf.

THIJSSEN-SCHOUTE, Christine-Louise, 1967. Jan Hendrik Glazenmaker, de zeventiende eeuwse aartsvertaler, in Ead., Uit de Republiek der Letteren. Elf studiën op het gbied der ideëngeschiedenis van de Gouden Eeuw, La Haye, Nijhoff.

THIJSSEN-SCHOUTE, Christine-Louise, 1954. « Lodewijk Meyer en diens verhouding tot Descartes en Spinoza », MvSp, n. 11.

TOTARO, Giuseppina, 2002. « ‘Ho certi amici in Ollandi’: Stensen and Spinoza – science versus faith », Analecta Romana Instituti Danici, suppl. XXXI, Rome, p. 27 – 38.

TOTARO, Giuseppina, 2000. « Documenti su Spinoza dell’archivio del Sant’Uffizio nell’Inquisizione », Nouvelles de la République des Lettres, p. 95 – 129.

TOTARO, Giuseppina, 1996. « La congrégation de l’Index et la censure des oeuvres de Spinoza », Disguised and Overt Spinozism around 1700, W. van Bunge et W. Klever (eds.), p. 353 – 376.

TOTARO, Giuseppina, 1995. « Niels Stensen (1638 – 1686) e la prima diffusione della filosofia di Spinoza nella Firenze di Cosimo III », The Spinozistic Heresy. The debate on the Tractatus Theologico-Politicus, 1670 – 1677 and the immediate reception of spinozism. Seminar Cortona 1991, P. Cristofolini (ed.), Amsterdam/Maarssen, APA-Holland University Press, p. 147 – 168.

TOTARO, Giuseppina, 1993. « Antonio Magliabecchi e i libri », Bibliothecae selectae da Cusano a Leopardi, Florence, p. 549 – 570.

TOTARO, Giuseppina et alii, 2011. « L’Ethica di Spinoza in un manoscritto della Biblioteca Apostolica Vaticana » (Vat. Lat. 12939), Miscellanea Bibliothecae Apostolicae Vaticanae, n. 18, p. 583 – 610.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1990. Briefe von Ehrenfried Walther von Tschirnhaus an Henry Oldenburg und an Pieter van Gent aus den Jahren 1675 – 1676, Amsterdam, Wiskundig Genootschap.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1980 [1695]. Médecine de l’esprit ou principes généraux de l’art de découvrir, J.-P. Wurtz (trad.), Strasbourg, Association des Publications près les Universités de Strasbourg.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1700. Gründliche Anleitung zu nützlichen Wissenschaften [Wissenschafften], absonderlich zu der Mathesi und Physica. Wie sie anitzo von den Gelehrtesten abgehandelt werden. Disponible ici.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1688a. « Paralipomenon ad Acta mensis Januarii 1687, pag. 52, de speculi cujusdam ustorii singularibus effectibus. Excerptum ex litteris D. T. », Acta eruditorum, p. 206.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1688b. « Réponse de M. de T. aux Réflexions de M. de Fatio de Duillier, sur sa méthode de trouver les tangentes des lignes courbes, publiée dans son Traité de la Médicine, de l’Esprit et du Corps, communiquée par l’Auteur », Bibliothèque Universelle et Historique, vol. X, p. 497 – 509.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1687 [1686]. Medicina mentis, sive Tentamen genuinae Logicae, in qua disseritur de Methodo detegendi incognitas veritates, Amsterdam, apud Albertum Magnum et Joannem Rieuwerts Juniorem.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1687a. Geneesmiddel des lichaams; of zeer waarschynelyke bedenkingen op wat wyze de gezondheid te bewaaren is, Uit het Latyn vertaald door A. Block, Amsterdam, Alb. Magnus en Jan Rieuwertsz de Jonge.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1687b. « Relatio de insignibus novi cujusdam speculi ustorii effectibus. Communicato a D. T. in Litteris ad N. », Acta eruditorum, p. 52 – 54.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1687c. Responsio ad Reflexiones D. M. N. Fatij de Duillier supra methodum meam determinandi Tangentes Curvarum, qua publicata extat in lib. Med. Ment. et Corp., OC, IX, n. 2468, p. 176 – 180.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1687d. « Additamentum ad methodum quadrandi curvilineas figuras, aut earum impossibilitatem demonstrandi per finitam seriem », Acta eruditorum, p. 524 – 527.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1686a. « Responsio ad objecta Joh. Craige in Methodo figurarum lineis rectis et curvis comprehensarum quadraturas determinandi. Excerptum ex litteris Domini D. T. Lipsiam missis, d. 20 Febr. anno 1686 », Acta eruditorum, p. 169 – 176.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1686b. Medicina corporis, seu Cogitationes admodum probabiles de conservanda Sanitate, Amsterdam, apud Albertum Magnum et Johannem Rieuwertz Juniorem.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1684. « Responsio ad objectionem quae impressa Mense Maji praesentis anni, circa inventum quod mense Octobris Anni praeteriti publicatum; ubi insinuatur, Methodus Datae figurae Geometricae aut quadraturam aut impossibilitatem determinandi per D. T. », Acta eruditorum.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1683a. « Nova Methodus determinandi Maxima et Minima », Acta eruditorum, p. 122 – 124.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1683b. « Methodus auferendi omnes terminos intermedios ex data aequatione, auctore D. T. », Acta eruditorum, p. 204 – 207.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1683c. « Methodus datae figurae, rectis lineis et Curva Geometrica terminatae, aut Quadraturam, aut impossibilitatem ejusdem Quadraturae determinandi », Acta eruditorum, p. 433 – 437.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1682a. « Inventa nova, exhibita Parisiis Societati Regiae Scientiarum », Acta eruditorum, p. 364 – 365.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1682b. « Nouvelles découvertes dans les Mathématiques proposées à Messieurs de L’Académie Royale des Sciences », Journal des Sçavans, n. 8, p. 210 – 213.

TSCHIRNHAUS, Ehrenfried Walther von, 1682c. « Nova Methodus Tangentes Curvarum expedite determinandi », Acta eruditorum, p. 391 – 393.

VAN BLIJENBERGH, Willem, 1682. Wederlegging van de Ethica of Zede-kunst van Benedictus de Spinoza, Dordrecht, AUB.

VAN BLIJENBERGH, Willem et DEURHOFF, Willem, 1692. Klaare en beknopte verhandeling van de natuur en de wekinge der menschelijke zielen, engelen en duivelen, vervat in gewisselde brieven, Amsterdam, AUB.

VAN BOXEL, Hugo, 1680. Catalogus variorum […] librorum Hugonis Boxel […] quorum auctio habebitur Hagae-Comitis […] in officina H. et Theodori Boom […] (1 Aprilis) 1680, H et. T. Boom.

VAN BOXEL, Hugo, 1626. Disputatio inauguralis, continens assertiones miscellaneas philosophicas, Lugduni Batavorum, exc. J. C. Wourdanus.

VAN BOXEL, Hugo, 1624a. Disputatio philosophica sexta de mundo et coelo, Praes. F. Burgersdijck, Lugduni Batavorum, exc. J. C. Wourdanus.

VAN BOXEL, Hugo, 1624b. Disputatio physica decima-quarta, de sensu interno, de appetitu sensitivo, deque affectibus et locomotiva, Praes. F. Burgersdijck, Lugduni Batavorum, exc. J. C. Wourdanus.

VAN BUNGE, Wiep et alii (eds.), 2014. The Bloomsbury Companion to Spinoza, Londres, Bloomsbury.

VAN BUNGE, Wiep, 2012. Spinoza Past and Present. Essays on Spinoza, Spinozism, and Spinoza Scholarship, Leyde, Brill.

VAN BUNGE, Wiep, 2011. « Introduction », Adriaan Koerbagh. A light shining in dark places, to illuminate the main questions of theology and religion, M. Wielema et W. van Bunge (eds.), Leyde, Brill, p. 1 – 39.

VAN BUNGE, Wiep, 2003a. « Willem van Blijenbergh », The Dictionary of Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch Philosophers, Bristol, Thoemmes Press, p. 110 – 112.

VAN BUNGE, Wiep, 2003b. « Jarig Jelles », The Dictionary of Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch Philosophers, Bristol, Thoemmes Press.

VAN BUNGE, Wiep, (ed.) 2003. The Early Enlightenment in the Dutch Republic, 1650 – 1750. Selected papers of a conference held at the Herzog August Bibliothek, Wolfenbüttel, 22–23 March 2001, Leyde.

VAN BUNGE, Wiep, 2001. From Stevin to Spinoza. An Essay on Philosophy in the Seventeenth-Century Dutch Republic, Leyde, Brill.

VAN BUNGE, Wiep, 1995. « Van Velthuysen, Batelier and Bredenburg on Spinoza’s interpretation of the Scriptures », L’hérésie spinoziste. La discussion sur le Tractatus Theologico-Politicus, 1670 – 1677 et la réception immédiate du spinozisme. Colloque de Cortona 1991, P. Cristofolini (ed.), Amsterdam/Maarssen, APA-Holland University Press, p. 49 – 65.

VAN BUNGE, Wiep, 1989. « On the Early Reception of the Tractatus Theologico-Politicus », Studia Spinozana, vol. V, p. 225 – 251.

VAN BUNGE, Wiep, KROP, Henri, STEENBAKKERS, Piet et VAN DE VEN, Jeroen (eds.), 2011. The Continuum Companion to Spinoza, New York, Thoemmes Continuum.

VAN BUNGE, Wiep, KROP, Henri, LEEUWENBURGH Bart, SCHUURMAN Paul, H. van Ruler et M. Wielema (eds.), 2003. Dictionary of Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch Philosophers, New York, Thoemmes Continuum.

VAN BUNGE, Wiep et KLEVER, Wim (eds.), 1996. Disguised and Overt Spinozism around 1700, Leyde.

VANDENBOSSCHE, H., 1978. Adriaan Koerbach en Spinoza, Leyde.

VAN DEN ENDEN, Franciscus, 1994 [1657]. Philedonius, M. Bedjaï (ed.), Paris, Kimé.

VAN DEN ENDEN, Franciscus, 1992 [1665]. Vrije Politijke Stellingen, W. Klever (ed.), Wereldbibliotheek.

VAN DEN ENDEN, Franciscus, 1921. « Drie Brieven van Franciscus van den Ende aan Johan de Witt », Chronicon Spinozanum, n. 1, medegedeeld door N. Japikse p. 113 – 117.

VAN DEN ENDEN, Franciscus, 1664. Free Political Propositions and Considerations of State (1665), K. Verhael (ed), W. Klever (trad.), Vrijstad, Wim Klever, 2007.

VAN DEN ENDEN, Franciscus, 1637. « Almae Dei genitrici », Phoenix Thenensis e cineribus redivivus, Bartholomaeus de los Rios et Alarcon, Antverpiae, Balthasar Moretus, p. 232 – 235, aussi dans Online documents regarding Franciscus van den Enden, Works, F. Mertens (ed.).

VAN DER TAK, Willem Gerard, 1989. « Jarich Jellesz’ origins; Jellesz’ life and business (1948 – 49) », Mededelingen vanwege het Spinozahuis, n. 59, Eburon, Delft.

VAN DER TAK, Willem Gerard, 1982a. « Spinoza’s Payments to the Portuguese-Israelitic Community; and the Language in Which He Was Raised », Studia Rosenthaliana, vol. XVI, p. 190 – 195.

VAN DER TAK, Willem Gerard, 1982b. « Van Den Enden and Kerckrinck », Studia Rosenthaliana, vol. XVI, p. 176 – 177.

VAN DER TAK, Willem Gerard, 1933. « Spinoza’s Apologie », De Nieuwe Gids, p. 499 – 508.

VAN DER TAK, Willem Gerard, 1932. « Johannes Colerus, biograaf van Spinoza », De Nieuwe Gids, vol. II.

VAN DER TANG, Aad, 1984. « Spinoza en Schiedam », Scyedam, n. 10, p. 159 – 184.

VANDEWALLE, Bernard, 2011. Spinoza et la Médecine. Ethique et Thérapeutique, Paris, Editions L’Harmattan.

VAN DE VEN, Jeroen, à paraître. How to Properly Issue a Philosopher’s Legacy. The Vicissitudes of the Editing and Printing Process of Spinoza’s Opera posthuma and De nagelate schriften (1677).

VAN DE VEN, Jeroen, 2015. « “Crastinâ die loquar cum Celsissimo principe de Spinosa”. New Perspectives on Spinoza’s Trip to the French Army Headquarters in Utrecht in Late July 1673 », Intellectual History Review, n. 25, p. 147 – 65.

VAN DE VEN, Jeroen, 2014. « Biography of Spinoza », The Bloomsbury Companion to Spinoza, J. Van de Ven, W. Van Bunge, H. Krop et P. Steenbakkers (eds.).

VAN HARDEVELD-KOOI, I., 2000. Lodewijk Meijer (1629 – 1681) als lexicograaf, Proefschrift, Leyde, Leiden University.

VAN HERTUUM, Cis, 2011. « Reading the Career of Johannes Koerbagh. The Auction Catalogue of His Library as a Reflection of His Life », LIAS, n. 38, p. 1 – 58.

VANINI, Giulio Cesare, 2004 [1616]. De admirandis naturae reginae deaequae mortalium arcanis, Paris.

VAN MANSVELT, Reinier, 1674. Adversus anonymum theologico-politicum, Amsterdam, BL.

VAN MOERKERKEN, P. H., 1948. Adriaan Koerbagh (1633 – 1669). Een Strijder voor het Vrije Denken, Amsterdam, G. A. van Orschot.

VAN PEURSEN, C. A., 1993. « E. W. von Tschirnhaus and the Arts Inveniendi », Journal of the History of Ideas, n. 54, p. 395 – 410.

VAN RULER, H., 2003. « Bontekoe, Cornelis », The Dictionary of Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch Philosophers, vol. I, W. van Bunge, H. Krop, H. van Ruler et P. Schuurman (eds.), Bristol, Thoemmes, p. 128 – 132.

VAN SUCHTELEN, Guido, 1987. « Nil volentibus arduum. Les amis de Spinoza au travail », Studia Spinozana, vol. III, p. 391 – 404.

VAN SUCHTELEN, Guido, 1977. « The Spinoza Houses at Rijnsburg and The Hague », Speculum Spinozanum, S. Hessing (ed.), Londres, Routledge et Kegan P., p. 475 – 478.

VAN VELTHUYSEN, Lambert, 2013 [1651]. A Letter on the Principles of Justness and Decency. Containing a Defence of the Treatise De Cive of the Learned Mr. Hobbes., M. de Mowbray et C. Secretan (eds.), Leyde, Brill.

VAN VELTHUYSEN, Lambert, 1995 [1651]. Des principes du juste et du convenable. Une apologie du De Cive de Hobbes (1651 – 1680), C. Secretan (ed.), Presses universitaires de Caen.

VAN VELTHUYSEN, Lambert, 1680 [1668]. « Dissertatio De Usu Rationis In Rebus Theologicis, Et praesertim in interpretatione S. Scripturae », Opera Ommia. Ante quidem separatim, tam Belgice quam Latine nunc vero conjunctim Latine edita, 2 vols, Roterdam, I, p. 97 – 159.

VAN VELTHUYSEN, Lambert, 1680. « Tractatus de cultu naturali, oppositus tractatui theologico-politico et operi posthumo Benedicti de Spinoza », Opera ominia, Roterdam, Typis Reineri Leers. Disponible ici.

VAN VELTHUYSEN, Lambert, 1651. Epistolica Dissertatio de principiis justi et decori, continens Apologia pro Tractatu Hobbaei De Cive, Amsterdam.

VAN VELTHUYSEN, Lambert, 1662. De initiis primae philosophiae juxta fundamenta Cartesii, Utrecht.

VAN VEEN, Mirjam, 2002. « Spiritualism in the Netherlands. From David Joris to Dirck Volckertsz Coornhert », Sixteenth Century Journal, vol. 33, n. 1, p. 129 – 150.

VAZ DIAS, Abraham de Mordechai et VAN DER TAK, Willem Gerard, 1989. « Spinoza and Simon Joosten De Vries (1936) », Mededelingen vanwege het Spinozahuis, n, 59, Eburon, Delft, p. 20 – 21.

VAZ DIAS, Abraham de Mordechai et VAN DER TAK, Willem Gerard, 1982a. « Spinoza, Merchant and Autodidact », Studia Rosenthaliana, vol. XVI, p. 105 – 171.

VAZ DIAS, Abraham de Mordechai et VAN DER TAK, Willem Gerard, 1982b. « The Firm of Bento y Gabriel de Spinoza », Studia Rosenthaliana, vol. XVI, p. 103 – 195.

VERBEEK, Theo (ed.), 1999a. Johannes Clauber and Cartesian Philosophy in the Seventeeth Century, Dordrecht, Kluwer.

VERBEEK, Theo (ed.), 1999b. « Spinoza and Cartesianism », Judeo-Christian Intellectual Culture in the Seventeeth Century, A. P. Coudert et alii (eds.) Dordrecht, Kluwer, p. 173 – 184.

VERBEEK, Theo, 1995. « Les cartésiens face à Spinoza. Le cas de Johannes de Raey », L’hérésie spinoziste. La discussion sur le Tractatus Theologico-Politicus et la réception immédiate du spinozisme, P. Cristofolini (ed.), Amsterdam, APA-Holland University Press, p. 77 – 88.

VERBEEK, Theo, 1992. Descartes and the Dutch. Early Reactions to Cartesian Philosophy, 1637 – 1650, Carbondale, Illunois, SOuthern Illinois University Press.

VOSS, S. H., 1981. « How Spinoza numerated the Affects », Archiv für Geschichte der Philosophie, t. 63, p. 164 – 179.

WALTHER, Manfred, 1996. « Spinozissimus ille Spinoza oder Wie Spinoza zum ‘Klassiker’ wurde », Beobachter und Lebenswelt. Studien zur Natur-, Geistes- und Sozialwissenschaft, Reinalter (ed.), Vienne, p. 183 – 238.

WALTHER, Manfred, 1995. « Biblische Hermeneutik und historische Erklärung. Lodewjik Meyer und Benedikt de Spinoza über Norm, Methode und Ergebnis wissenschaftlicher Bibleauslegung », Studia Spinozana, vol. XI, p. 227 – 300.

WALTHER, Manfred, 1983. « Spinoza im Deutschland als Faktor der Wirkungsgeschichte der Leibnizschen Philosophie. Eine Erinnerung », Leibniz. Werk und Wirkung. IV. Internationaler Leibniz-Kongress, p. 814 – 821.

WEIER, W., 1982. « Der Okkasionalismus der Johanes Clauberg und sein Verhältnis zu Descartes, Geulincx, Malebranche », Studia Cartesiana, vol. II.

WESSELIUS, J. W., 1990. « De Ban van Spinoza. Oude en nieuwe inzichten », GWN, n. 1, p. 193 – 203.

WESTSTEIJN, Arthur, 2013. De radicale republiek. Johan en Pieter de la Court, dwarse denkers uit de Gouden eeuw, Amsterdam, Bert Bakker.

WESTSTEIJN, Thijs, 2008. « Van Hoogstraten and van Blijenberg discuss body and soul », The visible world. Samuel van Hoogstraten’s Art Theory and the Legitimation of Painting in the Dutch Golden Age, Amsterdam, Amsterdam University Press, p. 338 – 342.

WIELEMA, Michiel, 2004. The March of the Libertines. Spinozists and the Dutch Reformed Church (1660 – 1750), Hilversum, Verloren.

WIELEMA, Michiel, 2003. « Adriaan Koerbagh. Biblical criticism and Enlightenment », The Early Enlightenment in the Dutch Republic 1650 – 1750, W. van Bunge (ed.), Brill, p. 61 – 80. Disponible ici.

WIELEMA, Michiel et VAN BUNGE, Wiep (eds.), 2011. A Light Shining in Dark Places, To Illuminate the Main Questions of Theology and Religion, A. Koerbagh (aut.) [1668], Leyde, Brill.

WINSTANLEY, Gerard, 1983 [1973]. The Laws of Freedom and Other Writings, C. Hill (ed.), Cambridge (réimpression).

WINTER, Eduard, 1981. « Theorie und Praxis bei E. W. v. Tschirnhaus », Theoria cum Praxi. Zum Verhältnis von Theorie und Praxis im 17. und 18 Jahrhundert. Studia Leibnitiana Supplementa 20, vol. II « Spinoza », Wiesbaden, Franz Steiner Verlag, p. 31 – 36.

WOLFSON, Harry Austryn, 1934. La philosophie de Spinoza. Pour démêler l’implicite d’une argumentation, A.-D. Balmès (trad.), Paris, Gallimard, 1999.

WOLLGAST, Siegfried, 1988. Ehrenfried Walther von Tschirnhaus und die deutsche Frühaufklärung, Berlin, Akademie-Verlag.

WURTZ, Jean-Paul, 1991. « Un disciple ‘hérétique’ de Spinoza. Ehrenfried Walther Von Tschirnhaus », Cahiers Spinoza, n. 6, p. 111 – 143.

WURTZ, Jean-Paul, 1988a. « La théorie de la connaissance de Tschirnhaus », Spinoza, Science et religion. De la méthode géométrique à linterprétation de l’Écriture Sainte, R. Bouveresse (dir.), p. 123 – 139.

WURTZ, Jean-Paul, 1988b. « Über einige offene oder strittige, die ‘Medicina mentis’ von Tschirnhaus betrefende Fragen », Studia Leibnitiana, vol. XX, p. 190 – 211.

WURTZ, Jean-Paul, 1984. « L’Éthique et le concept de Dieu chez Tschirnhaus. L’influence de Spinoza », Spinoza’s Political and Theological Thought, C. de Deugd (ed.), p. 230 – 242.

WURTZ, Jean-Paul, 1983. Die Tschirnhaus-Handschrift ‘Anhang An Mein so genantes Eilfertiges bedencken’, Studia Leibnitiana, vol. XV, p. 149 – 204.

WURTZ, Jean-Paul, 1981a. « Tschirnhaus und die Spinozismusbeschuldigung. Die Polemik mit Christian Thomasius », Studia Leibnitiana supplementa, vol. XIII, p. 61 – 75.

WURTZ, Jean-Paul, 1981b. « Tschirnhaus et Spinoza », Studia Leibnitiana suplementa, vol. XX, p. 93 – 103.

WURTZ, Jean-Paul, 1980. « Tschirnhaus et l’accusation de spinozisme. La polémique avec Christian Thomasius », Revue Philosophique de Louvain, n. 78, p. 489 – 506.

YAKIRA, Elkhanan, 1989. Contrainte, nécessité, choix. La métaphysique de la liberté chez Spinoza et chez Leibniz, Zurich, Editions du Grand Midi.

YERUSHALMI, Yosef Hayim, 1998. « Propos de Spinoza sur la survivance du peuple juif », Sefardica. Essais sur l’histoire des Juifs, des marranes et des nouveaux-chrétiens d’origine hispano-portugaise, Paris, Éditions Chandeigne-Librairie Portugaise, C. Aslanoff, E. Vigne, P. Teyssier et J. Letrouit (trad.), p. 175 – 206.

YERUSHALMI, Yosef Hayim, 1998. « Appendice. L’Espagne et l’espagnol dans la bibliothèque de Spinoza », Sefardica. Essais sur l’histoire des Juifs, des marranes et des nouveaux-chrétiens d’origine hispano-portugaise, Paris, Éditions Chandeigne-Librairie Portugaise, C. Aslanoff, E. Vigne, P. Teyssier et J. Letrouit (trad.), p. 207 – 233.

YOVEL, Yirmiyahu, 1977. « Why was Spinoza Excommunicated ? », Commentary, p. 46 – 52.

ZEV HARVEY, Warren, 1998. Physics and Metaphysics in Hasdai Crescas, Amsterdam, Gieben, p. 8 – 44.

ZIJLMANS, Jori, 1999. Vriendenkringen in de zeventiende eeuw. Verenining van het informelle culturelle leven te Rotterdam, Amsterdam, Sdu Uitgevers.

Top